Một ngày thong dong không vướng bận cùng tấm bản đồ trên tay và một số bí quyết lẫn “nghệ thuật” là những thứ bạn cần có khi đến với Jatujak.
Jatujak (hay Chatuchak, J.J) là chợ lớn nhất Thái Lan và là chợ phiên cuối tuần lớn nhất thế giới. Tọa lạc trên nền đất có diện tích mới nghe đã thấy… mỏi chân – 14 hécta cùng 4 mặt đường bao quanh, Jatujak có 27 khu phân loại theo các nhóm hàng với 15.000 sạp quầy, đón 200.000 đến 300.000 khách mỗi ngày. Cổng chính của chợ nằm ở đường Kamphaeng Phet 2 (thủ đô Bangkok) nơi mà bạn chỉ mất 5 phút đi bộ từ trạm ga điện trên không Mo Chit.
Coi chừng lạc!
Đừng bao giờ có ý định đi mua sắm trong chợ Jatujak cùng với một nhóm trên 5 người, nếu không muốn trước sau gì cũng lạc hết ít nhất… một nửa! Lượng hàng hóa khổng lồ vô cùng đa dạng, phong phú với giá cả phải chăng sẽ quyến rũ mỗi người đi theo một tiếng gọi riêng. Khoảng 2-3 người cho một chuyến đi chợ Jatujak là ổn nhất và đi một mình cũng không phải là giải pháp hay, nhất là khi bạn lần đầu tiên bước chân vào chốn “mê cung” này. Giữa quá nhiều lựa chọn được bày ra trước mặt, bạn cần một người gật đầu - lắc đầu cùng bạn và có thể sẽ ngăn chặn bạn kịp thời trước khi rơi vào cơn lốc mua sắm mang tên Jatujak!
Xuất phát từ ý tưởng về một khu chợ trời ở mỗi tỉnh thành của một vị thủ tướng quá cố, sau vài lần đổi tên và địa điểm, Jatujak chính thức khai trương năm 1982 và nay được coi là nơi tập trung tất cả những gì được phép mua và bán ở trên đời: từ đồ trang trí nội thất, đồ thời trang, đồ thủ công, tạo tác, đồ sưu tập, văn hóa phẩm cho đến thú nuôi, hoa cỏ, trái cây, thực phẩm…, có lẽ chỉ còn thiếu bất động sản và cổ phiếu! Hầu hết các cửa hàng mở từ 8 giờ sáng đến 6 giờ chiều thứ 7 và chủ nhật hằng tuần, sẽ có những quầy mở cửa trễ khoảng 9-10 giờ và đóng cửa sớm một chút khi nắng vừa tắt. Ngày thứ 6 là ngày bán sỉ, và từ 7 đến 18 giờ thứ 4 – 5 khu vực bán cây cỏ, hoa hòe, đồ làm vườn sẽ làm việc “tăng ca” phục vụ khách.
Sự chuyên nghiệp trong xây dựng và quản lý chợ là một ấn tượng lớn, thậm chí với người viết còn lớn hơn cả sự phong phú của hàng hóa tại đây. Khi đi vào cổng số 1, bạn đừng quên ghé quầy thông tin (Information Center) để nhận tấm bản đồ Jatujak kèm với một lời nhắn “Coi chừng móc túi” từ anh nhân viên thân thiện. Ngay bên cạnh đó nằm trong khuôn viên chợ là một đồn cảnh sát, 2 trạm ATM, 3 trạm điện thoại công cộng, một bưu điện, chi nhánh một số ngân hàng và một trạm y tế, chưa kể đến nhà vệ sinh, các quầy rút tiền và các pốt điện thoại nằm rải rác khắp những khu còn lại. Cứ 2 tháng 1 lần, hơn 30.000 brochure và bản đồ của chợ sẽ được trao trực tiếp đến khách hàng cung cấp tất cả thông tin về chợ, các mặt hàng, các dịch vụ giúp khách mua sắm trong “mê cung” một cách dễ dàng nhất.
“Nghệ thuật” đi chợ
Có mặt tại Jatujak từ 9 giờ sáng, sau khi lên xe điện trên không và chọn Mo Chit là trạm dừng –cách tốt nhất để đến Jatujak, tôi đi theo dòng người đông đúc, nhộn nhịp qua cây cầu vượt xuống con đường nhiều hàng rong, đi dọc theo hàng rào công viên, và biết rằng chỉ cần theo đám đông này, chắc chắn sẽ tới chợ!
Năng lượng, thời gian, một đôi giày mềm, sandal nhẹ nhàng hay dép lê tung tăng, một bộ trang phục thoải mái là những gì căn bản để chuẩn bị cho công cuộc đi chợ này. Nên đi càng sớm càng tốt trước khi nắng lên và chợ trở nên đông đúc ồn ào. Khi đi chợ, hãy để những vật có giá trị ở nhà, thậm chí không cần đến một chiếc túi xách, tất cả những gì bạn cần là tiền đã bỏ vào túi quần và đôi tay đủ mạnh khỏe để xách đồ.
Giá cả ở Jatujak nhìn chung rẻ hơn ở các trung tâm thương mại và các chợ khác tại Bangkok. Nhiều cửa hàng ở khu vực trung tâm thành phố đều có quầy ở đây, bán cùng một thứ nhưng giá trong Jatujak lại thấp hơn một tẹo. Khi trả giá, bạn có thể bắt đầu từ 50% so với mức giá mà người bán hàng đề nghị. Ở Thái nói chung và ở Jatujak nói riêng, cuộc trả giá diễn ra nhanh chóng, gần như chỉ trong 2 câu. Tôi trả 70 baht cho một chiếc áo được nói giá 150 baht, người bán hàng đưa ra mức thứ 2 là 80 baht, đó sẽ là giá cuối cùng, mọi sự kỳ kèo thêm bớt sau đó từ người mua hầu như không hiệu quả. Thái độ thân thiện, nụ cười luôn dành cho khách ngay cả khi cuộc mua bán bất thành là điều đáng kể. Bạn nên chuẩn bị một lượng tiền mặt kha khá, vì không nhiều sạp chấp nhận giao dịch qua credit card. Nếu thấy thích đồ ở một sạp nào đó thì nên mua tại sạp đó, đừng nghĩ đến việc để dành sang sạp khác vì nguy cơ không tìm thấy cái thứ 2 giống như vậy là rất cao. Tại Jatujak, sự “đụng hàng” giữa các sạp là gần như không có.
Nếu bạn là người mở hàng thì cần trả giá khéo một chút, trả xong thì phải mua nếu không người bán sẽ rất không vui. Nếu bạn đi mà không mua gì, họ sẽ đóng cửa hàng và mở lại. Khi cuộc giao dịch đầu tiên thành công, suôn sẻ, họ sẽ rất hạnh phúc và dùng tiền của bạn vỗ vào những món hàng đang bày rồi hô “heng heng heng heng”, nghĩa là “may mắn may mắn” – một lời chúc dành cho cả họ và khách. Thường thì khi bạn là người mở hàng, họ sẽ đưa ra một cái giá hợp lý để mong cuộc giao dịch được suôn sẻ.
Đồ ăn trong chợ cũng “bát ngát” như là hàng hóa ở đây vậy. Đây là dịp tốt để bạn nghỉ chân một chút, thưởng thức ẩm thực của Thái rồi sau đó lại lên đường tiếp tục “tấn công” sang các hàng khác, khi mệt lại ghé vào đâu đó ngồi nhâm nhi một ít… bò cạp, cóc nhái được chiên kỹ và nêm gia vị rất đậm, hay những xiên thịt nướng, xúc xích, cá viên chiên la liệt, uống thêm một lon bia ướp lạnh giải khát tuyệt hảo trong không gian nóng nực. Bên cạnh đó, các quầy dừa nướng, sương sa hay chè Thái, trái cây ngâm cũng là những “trạm dừng” lý tưởng. Khi bao tử bắt đầu reo có thể dùng món Tom Yum Kun cay chảy nước mắt.
Một điều cực kỳ quan trọng, trong chợ Jatujak bạn không được phép hút thuốc. Lệnh cấm này có hiệu lực từ ngày 31.5.2008. Bất kỳ ai vi phạm sẽ bị phạt 2.000 baht, trong khi người bán hàng nếu không ngăn chặn được người hút thuốc trong khu vực quầy của họ sẽ bị phạt 20.000 baht. Tuy nhiên, vẫn có 2 chỗ trong chợ được cho phép hút thuốc là: gần cổng số 1 giữa quầy thông tin và toilet số 1, gần cổng số 2 trong khu số 7 bên cạnh toilet số 2. Đây là kết quả của chiến dịch “Không hút thuốc nơi công cộng” nhằm giúp tạo ra một không gian mua sắm an toàn, khỏe mạnh cho tất cả mọi người tại Thái Lan.
Bài & ảnh: PHƯƠNG AN
(Thanh Niên Tuần san số 113, ngày 18.6.2008)
(Thanh Niên Tuần san số 113, ngày 18.6.2008)
Cứ đi theo dòng người bên phải dọc hàng rào công viên, bạn sẽ được dẫn đến chợ
Hôm ấy chợ không quá đông người
Ăn hàng
Tháp đồng hồ nằm ở vị trí trung tâm chợ* Many thanks to Dao (Saigon Travel - 126 Sương Nguyệt Ánh, Dis 1, HCMc)
for accompanying me on this trip
for accompanying me on this trip
